BREIZH OSCAR 47 (BO-47 – Idefix CU-1), BREIZH OSCAR 48 (BO-48 – Idefix CU-2)

Idefix

Am 04.05.2002 um 0131 UTC startete von Kourou pünktlich eine Ariane 42P Rakete (Flug V151) um zwei französische Amateurfunk-Picosatelliten als sekundäre Nutzlasten, zusammen mit dem SPOT-5 Erdbeobachtungssatelliten ins All zu bringen.
Die beiden, etwa 4 kg leichten, Picosatelliten wurden von AMSAT-Frankreich finanziert, entwickelt und gebaut. Die Satelliten wurden nur aus Batterien mit etwa 600Wh Leistung versorgt, daher blieb die Lebensdauer auf maximal 40 Tage beschränkt. Ausserdem sind die beiden Satelliten fest mit der 3. Stufe der Ariane 4 verbunden und wurden nicht abgetrennt. Der geplante Orbit war etwa 800 km hoch und sonnensynchron. Aufgrund der hohen Inklination ergab sich auch in Europa eine gute Hörbarkeit.

NASA-Catalog: 27422

Downlink

145.840 MHz (BO-47, CU1) FM Voice, 400 Bit/s BPSK
435.270 MHz (BO-48, CU2) FM Voice, 400 Bit/s BPSK
img

so klingt das PSK Signal von IDEFIX

Status

CU1 war aktiv vom 10.05.2002 bis zum 09.06.2002
CU2 war aktiv vom 10.05.2002 bis zum 20.05.2002

Beide Picosats sendeten Telemetrie im AMSAT OSCAR-40 Format, d.h. mit 400 Bit/s BPSK-Modulation auf 145.840 MHz (0.1 Watt) und 435.270 MHz (1 Watt). Aufgezeichnete Sprachmitteilungen werden in Schmalband-FM in verschiedenen Sprachen gesendet. Die Zähler zum Aktivieren der IDEFIX-Sender wurden am 29.04.2002, 1200UTC gestartet. Nach 14.71 bzw. 15.1 Tagen sollten sie die Nutzlast einschalten.

Am 10.05.2002 wurde überraschend gemeldet, dass beide Sender von Idefix eingeschaltet sind. Seitdem werden Sprachsamples in französich, deutsch und japanisch – gesprochen teilweise von Kindern und Erwachsenen gesendet.
Beide Sender arbeiten völlig unabhängig voneinander und senden auch unterschiedliche Telemetriewerte. Auf 70cm werden jeweils 5 Telemetrieblöcke gesendet, gefolgt von einer Sprachbotschaft. AUf 2m wechseln sich Telemetrie und Sprache ab.
Auf den jeweiligen Bändern werden zum Teil unterschiedliche Sprachbotschaften gesendet, zusätzlich zu einem kurzen CW hihi de idefix . Die Telemetrie ist im AO-40 Format, es kann ein spezielles Programm von AMSAT-France zur Dekodierung verwendet werden. Die aktuellste Version 1.7d) kann unter http://idefix-france.net heruntergeladen werden.
Screenshot von WDECPSK V1.7b

Messages auf 2m

Auf 2m werden 18 verschiedene Messages ausgesendet. Nach jeder Message folgt ein Telemetrieblock in 400 bps PSK.
Beginnend mit einer CW Kennung “hi hi de idefix” und Botschaften in mehreren Sprachen (französich, deutsch und japanisch) und einer Sequenz von 3 DTMF-Tönen und einem Träger von etwa 1800 Hz dauert ein kompletter Zyklus etwa 10 Minuten 30 Sekunden.

kompletter Ablauf aller Messages und Telemetrie

kompletter zeitlicher Ablauf aller Messages und Telemetrie – bitte auf die Grafik klicken um zu vergrößern

CW Kennung
Message 2 französisch
Message 3 französisch
Message 4 deutsch
Message 5 französisch
Message 6 französisch
Message 7 japanisch
Message 8 französisch
Message 9 französisch
Message 10 DTMF/1,8 kHz
Message 11 japanisch
Message 12 japanisch
Message 13 japanisch?
Message 14 japanisch
Message 15 französisch
Message 16 französisch
Message 17 französisch
Message 18 französisch

Eine der “Voice” Messages auf 2m ist ein DTMF-Audio Signal mit ca. 1800 Hz. Diese Frequenz ist temperaturabhängig. Somit kann man einen Vergleich zwischen der analogen Aussendung dieses Tones und den digital gesendeten Messwerten ziehen.
Da bei tiefen Temperaturen der unten beschriebene Effekt eintritt und keine Telemetriewerte gesendet werden, ist dies der einzige Anhaltspunkt für die Temperatur des Senders im Satelliten.

Die nachfolgenden Analysen wurden von mir mit Hilfe von CoolEditPro erstellt.

11.05.02 1405 UTC  1800,4 Hz    T Optro G : 23.14  T X+ : 19.24  Temp TX : 22.24 
12.05.02 2145 UTC  1790,8 Hz*   T Optro G : -5.66  T X+ : -2.16  Temp TX : 0.04 
16.05.02 2135 UTC  1798,0 Hz*   ---
20.05.02 2130 UTC  1798,9 Hz*   T Optro G : 12.24  T X+ : 11.54  Temp TX : 14.44 
25.05.02 0930 UTC  1783,6 Hz*   T Optro G : -8.76  T X+ : -10.66 Temp TX : -5.66
25.05.02 1107 UTC  1784,6 Hz*   T Optro G : -7.26  T X+ : -9.66  Temp TX : -4.56
25.05.02 2100 UTC  1792,4 Hz*                      T X+ : -0.56 
25.05.02 2235 UTC  1793,2 Hz*   T Optro G : 4.24   T X+ : 1.54   Temp TX : 7.04
26.05.02 0905 UTC  1798,3 Hz*   T Optro G : 23.24  T X+ : 16.84  Temp TX : 21.54 
26.05.02 1850 UTC  1795,4 Hz*   --- 
26.05.02 2027 UTC  1794,8 Hz*   ---
26.05.02 2038 UTC  1794,3 Hz*   ---
26.05.02 2210 UTC  1794,4 Hz*   ---
27.05.02 0835 UTC  1787,4 Hz*   ---
27.05.02 1020 UTC  1785,6 Hz*   ---
27.05.02 1200 UTC  1785,4 Hz*   ---
27.05.02 2008 UTC  1781,9 Hz*   ---
27.05.02 2137 UTC  1781,2 Hz*   ---
28.05.02 0810 UTC  1778,2 Hz*   ---
28.05.02 0947 UTC  1777,9 Hz*   ---
28.05.02 1127 UTC  1778,5 Hz*   ---
28.05.02 1940 UTC  1779,9 Hz*   ---
28.05.02 2115 UTC  1780,2 Hz*   ---
28.05.02 2255 UTC  1780,9 Hz*   ---
29.05.02 0920 UTC  1772,4 Hz    ---
29.05.02 1100 UTC  1773,5 Hz    ---
29.05.02 1910 UTC  1789,7 Hz    ---
29.05.02 2045 UTC  1790,6 Hz    ---
29.05.02 2230 UTC  1791,0 Hz    ---
30.05.02 0853 UTC  1794,3 Hz    ---
30.05.02 1033 UTC  1794,4 Hz    T Optro G : -13.06  T X+ : -13.06  Temp TX : -17.16   [HW Defekt]
30.05.02 1215 UTC  1794,5 Hz    T Optro G : 24.44   T X+ : 23.64   Temp TX : 26.04
30.05.02 2017 UTC  1794,3 Hz    T Optro G : 13.14   T X+ : 16.44   Temp TX : 18.74
30.05.02 2157 UTC  1794,2 Hz    T Optro G : 11.54   T X+ : 14.94   Temp TX : 17.44
31.05.02 0827 UTC  -            T Optro G : 5.64    T X+ : 6.44    Temp TX : 9.54
31.05.02 1006 UTC  1791,2 Hz    T Optro G : 4.34    T X+ : 5.44    Temp TX : 8.54        
31.05.02 1145 UTC  1790,7 Hz    T Optro G : 3.14    T X+ : 4.34    Temp TX : 7.34        
31.05.02 1950 UTC  1788,4 Hz    T Optro G : -3.06   T X+ : -0.16   Temp TX : -10.46
31.05.02 2129 UTC  -            T Optro G : -4.16   T X+ : -0.96   Temp TX : 2.34
01.06.02 0939 UTC  1784,2 Hz    T Optro G : -6.46   T X+ : -5.46   Temp TX : -1.56 
01.06.02 1118 UTC  1784,4 Hz    T Optro G : -6.56   T X+ : -5.76   Temp TX : -1.76
01.06.02 1925 UTC  1783,9 Hz    ---
01.06.02 2102 UTC  1783,4 Hz    T Optro G : -8.76   T X+ : -6.66   Temp TX : -2.56
01.06.02 2244 UTC  1783,7 Hz    T Optro G : -9.06   T X+ : -6.96   Temp TX : -2.86
02.06.02 2036 UTC  1787,0 Hz    T Optro G : -3.76   T X+ : -3.16   Temp TX : 1.54
02.06.02 2216 UTC  1787,5 Hz    T Optro G : -3.46   T X+ : -2.66   Temp TX : 2.04 
03.06.02 0846 UTC  1790,6 Hz    T Optro G : 3.64    T X+ : 1.64    Temp TX : 6.24
03.06.02 1025 UTC  1791,1 Hz    T Optro G : 4.04    T X+ : 2.54    Temp TX : 7.14
03.06.02 1205 UTC  1791,7 Hz    T Optro G : 5.64    T X+ : 3.34    Temp TX : 8.04
03.06.02 2010 UTC  1793,9 Hz    T Optro G : 9.14    T X+ : 8.24    Temp TX : 12.84
03.06.02 2149 UTC  1794,1 Hz    T Optro G : 8.94    T X+ : 9.14    Temp TX : 13.64
04.06.02 0820 UTC  1795,2 Hz    T Optro G : 18.14   T X+ : 14.84   Temp TX : 19.14
04.06.02 0959 UTC  1795,2 Hz    T Optro G : 18.54   T X+ : 15.84   Temp TX : 20.04 
04.06.02 1138 UTC  1795,4 Hz    T Optro G : 20.04   T X+ : 16.74   Temp TX : 20.84
04.06.02 1945 UTC  -            T Optro G : 22.24   T X+ : 21.34   Temp TX : 24.84 
04.06.02 2130 UTC  1795,3 Hz    T Optro G : 21.84   T X+ : 22.04   Temp TX : 25.44 
04.06.02 2304 UTC  1795,4 Hz    ---
05.06.02 0932 UTC  1794,6 Hz    ---
05.06.02 1111 UTC  1794,1 Hz    ---
05.06.02 1252 UTC  1794,1 Hz    ---
05.06.02 1917 UTC  1793,0 Hz    ---
05.06.02 2055 UTC  1793,0 Hz    ---
06.06.02 1917 UTC  1791,6 Hz    ---
06.06.02 1044 UTC  1791,6 Hz    ---
06.06.02 1224 UTC  1791,4 Hz    ---
06.06.02 1852 UTC  1790,3 Hz    ---
06.06.02 2028 UTC  1790,3 Hz    ---
07.06.02 0838 UTC  1788,4 Hz    ---
07.06.02 1017 UTC  1788,4 Hz    ---
07.06.02 2002 UTC  1788,4 Hz    ---
07.06.02 2141 UTC  1788,4 Hz    ---
08.06.02 1131 UTC  1794,1 Hz    *) weak
* korrigierte Werte
imgVerlauf der gemessenen Frequenz vom 11.05. bis zum 04.06.2002
imgVergleich zwischen gemessener Frequenz und Temp TX (blau) und Temp X+ (grün) im Zeitraum 30.05. – 04.06.2002

Messages auf 70cm

Auf 70cm werden 16 verschiedene Messages ausgesendet. Nach jeder Message folgen hier 5 Telemetrieblöcke in 400 bps PSK.
Auch hier beginnend mit einer CW Kennung “hi hi de idefix” und Botschaften in mehreren Sprachen (französich, deutsch und japanisch).

CW Kennung
Message 2 französisch
Message 3 deutsch
Message 4 französisch
Message 5 japanisch
Message 6 französisch
Message 7 französisch
Message 8 französisch
Message 9 französisch
Message 10 japanisch
Message 11 deutsch
Message 12 französisch
Message 13 japanisch?
Message 14 japanisch
Message 15 französisch
Message 16 französisch

Telemetrie

die Größe der Telemetrieblöcke ist unterschiedlich, je nachdem wieviele Statusinformationen enthalten sind. Es gibt verschiedene Kanäle, die jeweils mit einem Buchstaben gekennzeichnet sind

H         Name                                    I D E F I X oder Idefix
T         Zeit                                    [d-hh:mm:ss]
E         Optro X- , Optro X+                     [mV]                 optische Sensoren
F         T Optro X- , Temp Boitier X-            [°C] [°C]    Temperatur opt. Sensoren (Boitier: Basis)
G         V Bat , I Bat                           [V], [mA]
H         T Bat X+ , T Bat X-                     [°C] [°C]
I         T Tx , RF out                           [°C], [mV]
J         7,5V TX ,  5 V TX                       [V], [V]
K         T ISD ,  C 14                           [°C], [mV]       T ISD: Voice Storage Device Temp.
L         C 15  ,  C 16                           [mV], [mV]
T Max     5-22:50:23  5-22:50: 2                  [d-hh:mm:ss][d-hh:mm:ss]
T Min     5-22:50:23  5-22:37:15                  [d-hh:mm:ss][d-hh:mm:ss]
a         Max Optro X- , Min Optro X-             [mV]                 Mittelwerte für einen vollen Orbit
b         Moy 10 Optro X- , Moy orbite Optro X-   [mV]                 Mittelwerte für einen vollen Orbit
e         Max Optro X+ , Min Optro X+             [mV]                 Extemwerte opt. Sensoren
f         Moy  Optro X+ , Moy orbite Optro X+     [mV], [mV]           Mittelwerte für einen vollen Orbit
k         Max T Optro X- , Min T Optro X-         [°C] [°C]    Extemwerte Temp. opt. Sensoren
l         Moy T Optro X- , Moy orbite T Optro X-  [°C] [°C]    Mittelwerte für einen vollen Orbit

RAW DATA 54 Bytes
-----------------------------------------------
49 44 45 46 49 58 
5A 07 DB DE 3C 7A 54 05 16 CF  
0B 83 45 00 05 00 07 47 61 00 07 00 00 66 62 07
1D 07 20 5F 63 05 16 BA 0B C1 64 05 16 BB 08 C4
49 64 65 66 69 78 
H : I D E F I X     49 44 45 46 49 58 
5A 07 DB DE 3C 7A                                                         CRC
T :  5-22:50:23 
54   05 16 CF 0B                                                           83
E : Optro X- : 5 : mV : Optro X+ : 7 : mV : 
45         00 05               00 07                                       47
a :  Max Optro X- : 7 : mV : Min Optro X- : 0 : mV : 
61              00 07                   00 00                              66 
b :  Moy 10 Optro X- : 1821 : mV : Moy orbite Optro X- : 1824 : mV : 
62                     07 1D                             07 20             5F 
63 
T Max:  5-22:50:23  5-22:50:02      05 16 BA 0B                            C1 
64 
T Min:  5-22:50:23  5-22:37:15      05 16 BB 08                            C4
H : I d e f i x     49 64 65 66 69 78
dekodierte Telemetrieblöcke auf 70cm
WDECPSK 1.7a - AMSAT-FRANCE registred to NOTREG 
 IDEFIX TLM FILE 
 WDECPSK FIHDD - XTOPHE
H : I D E F I X 
T :  5-22:50:23 valid 0 
E : Optro X- : 5 : mV : Optro X+ : 7 : mV : valid : 0 
a :  Max Optro X- : 7 : mV : Min Optro X- : 0 : mV : valid : 0 
b :  Moy 10 Optro X- : 1821 : mV : Moy orbite Optro X- : 1824 : mV : valid : 0 
T Max:  5-22:50:23  5-22:50: 2 valid 0 
T Min :  5-22:50:23  5-22:37:15 valid 0
H : I d e f i x 

Am Morgen des 20.05.2002 ist die CU2-Unit (70cm) ausgefallen. Die Batteriespannung sank auf einen Wert unter 7 Volt.

dekodierter Telemetrieblöcke auf 2m
WDECPSK 1.7a - AMSAT-FRANCE registred to NOTREG 
 IDEFIX TELEMETRY DISPLAY F1HDD - XTOPHE 
 HOME TIME  12 May 2002 21 : 42 : 40  
H : I D E F I X 
T :  6- 3:16:34 valid 0 
A : V Bat : 1.38 : V : Optro Droit : 1 : V : valid : 0 
B : Optro Gauche : V : 0 : T Bat : -2.46 : °c : valid : 0 
C : T X+ : -2.16 : °c : Temp Bat : -7.26 : °c : valid : 0 
D : T Optro G : -5.76 : °c : Temp TX : 0.04 : °c : valid : 0 
H : I d e f i x

In der Nacht vom 15./16.05.02 ist die ADC vom 2m Teil (CU1)zum ersten Mal ausgefallen. Der Prozessor ist ok, Sprachausgabe und Timestamps der Telemtrieblöcke sind somit korrekt, aber die Werte der Frames sind alle Null. Grund dafür ist ein thermischer Defekt einer Leiterbahn aufgrund der hohen Temperaturschwankungen (-22°C bis + 25°C). Die korrekte Telemetrieaussendung setzte wieder ein, als die Basistemperatur des Satellites wieder anstieg. Seit dem 26.05. hielt dieser Zustand an. In der Nacht am 09.06.2002 ca. 0100 UTC wurde Idefix zum letzten Mal über Japan gehört. Das die Batterien (600 Wh) der CU1 länger hielten, lag daran, dass die Ausgangsleistung des CU2 Moduls zehnfach höher war. CU1 war somit 32 Tage aktiv.

 IDEFIX TLM FILE 
 WDECPSK FIHDD - XTOPHE
 HOME TIME  16 May 2002 22 : 35 : 49  
T : 10- 2: 1:57 valid 0 
A : V Bat : 0.00 : V : Optro Droit : 0 : V : valid : 0 
B : Optro Gauche : V : 0 : T Bat : -273.16 : °c : valid : 0 
C : T X+ : -273.16 : °c : Temp Bat : -273.16 : °c : valid : 0 
D : T Optro G : -273.16 : °c : Temp TX : -273.16 : °c : valid : 0 
H : I d e f i x 
  
H : I D E F I X 
A : V Bat : 0.00 : V : Optro Droit : 0 : V : valid : 0 
V: 10- 2: 1:57 .  32768 0 valid 96 
C : T X+ : -273.16 : °c : Temp Bat : -273.16 : °c : valid : 0 
D : T Optro G : -273.16 : °c : Temp TX : -273.16 : °c : valid : 0 
H : I d e f i x
img

Telemetriefiles ASCII und RAW/KISS-Format

Homepage

www.ccr.jussieu.fr/physio/amsat-france/idefix-e.htm

QSL-Karte

QSL Karte IDEFIX
Rückseite QSL Karte IDEFIX

Amsat-France
IDEFIX
14 bis rue des Gourlis
92500 Rueil Malmaison

Ein SASE und 2 IRC’s sollen beigelegt werden.